حرکت دست بعد از سکته مغزی دچار اختلالات حرکتی و هماهنگی حرکتی می شود و حرکت انگشتان دست در سکته مغزی بسیار دشوار می شود.سکته مغزی زندگی عادی فرد را مختل می کند و باعث بروز ناتوانی های مختلفی در فرد می شود. با وقوع سکته مغزی، انجام کارهای روزمره و کارهای شخصی فرد مختل می شود، با وقوع سکته مغزی اختلالات در عملکرد طبیعی اندام های بدن ایجاد می شود.

بعد از سکته مغزی چه علائمی ایجاد می شود؟

بعد از سکته مغزی، حرکت اندام ها از بین می رود و فلج شدن اندام پس از سکته مغزی رخ می دهد، به عنوان مثال، حرکت پا و دست به سختی انجام می شود و یا اصلا دست و پا کاملا بی حرکت هستند، دست و پا شل و ضعیف می شوند و حرکت دادن این اندام ها مشکل می شوند. در خیلی از موارد نشستن نیز برای بیمار مشکل می باشد و تعادل در نشستن وجود ندارد، در روزهای اول بعد از سکته مغزی ایستادن برای افراد غیر ممکن می شود و پاها قدرت کافی برای راه رفتن بیمارسکته مغزی را ندارند، در بعضی افراد عضلات دهانی و گلو دچار ضعف و ناهماهنگی می شوند و مشکلات بلع و گفتاربعد از سکته مغزی ایجاد می شود، نگه داشتن سر و گردن به سختی انجام می شود و در اکثر موارد کنترل ادرار و مدفوع سخت می باشد. همچنین در بعضی افراد اختلالات شناختی و افسردگی بعد از سکته مغزی ایجاد می کند و تغییراتی در خلق و خوی فرد ایجاد می کند . همه ی این ها مشکلات‌ و ناتوانی های بعد از سکته مغزی می باشد و دلیل همه ی این ناتوانی ها به دلیل این است که مغز آسیب دیده است و فرمان های درست صادر نمی کند و نمی تواند اعمال بدن را به درستی و باهماهنگی کامل کنترل کند. چونکه پیام های عصبی از مغز به درستی صادر نمی شود اعمال بدن و اندام ها نیز به درستی انجام نمی شود وحرکت دست بعد از سکته مغزی نیز به این دلایل انجام نمی شود.

چرا بعد از سکته مغزی حرکت دست از بین می رود؟

اعمالی مانند بلند کردن دست، خم و باز کردن آرنج، چرخش مچ، جم و باز کردن انگشتان و انجام حرکات ظریف نیاز به کارایی کامل و هماهنگی عضلات دست از شانه تا انگشتان می باشد، حتی حرکت عضلات کتف نیز بر حرکت دست تاثیر گذار است. دلیل عدم کارایی و حرکت دست این است پیام ها و دستورهای درستی از مغز دریافت نمی شود و چون مغز بعد از سکته مغزی آسیب دیده است از انجام این امر مهم عاجز می باشد. در اکثر افراد سکته مغزی مشکلات حسی و لمسی ايجاد می شود ، یکسری از افراد بی حسی هایی در دست خود دارند و گزگز و مور مور شدن را احساس می کنند و بعضی از افراد دما را تشخیص نمی دهند و این می تواند برای بیماران سکته مغزی خطرناک باشد.

شدت این علائم عملکردی و حسی در افراد مختلف متفاوت می‌باشد، یکسری از افراد بعد از سکته مغزی توانایی بلند کردن دست و حرکت آن را دارند، ولی از حرکت دادن انگشتان و انجام حرکات ظریف ناتوان هستند، چون حرکات ظریف نیاز به هماهنگی و پیچیدگی حرکت و تمرکز بالایی نیاز دارد و برای اینکه بتواند حرکات ظریف را انجام دهند باید تحت‌  توانبخشی سکته مغزی قرار بگیرند.

بعضی افراد پس از سکته مغزی حتی توانایی بلند کردن و حرکت دادن دست‌ را به طور کامل از دست می دهند و دست فلاسید و بدون تون عضلانی می باشد به کمک تمرینات توانبخشی سکته مغزی دست که شامل‌ فیزیوتراپی سکته مغزی و کاردرمانی سکته مغزی می باشد، کم کم تون عضلانی دست و حرکت دست برمی‌گردد.

افراد درجات مختلفی از ناتوانی دست را دارند و برای هر کدام از بیماران سکته مغزی نیاز به روش های درمانی سکته مغزی به خصوصی می باشد.

چرا پیشرفت حرکت دست طولانی تر از حرکت پا می باشد؟

• دست به دلیل داشتن عضلات فراوان و پیچیدگی حرکتی ، نیاز به هماهنگی حرکتی و تمرکز زیادی دارد، همچنین انجام حرکات ظریف دست و انگلشتان بسیار پیشرفته می باشد و نیاز به حرکت تک تک عضلات ریز و کوچک می باشد، با توجه به آسیبی که در اثر سکته مغزی بر مغز وارد شده است، برنامه ریزی و کنترل این اعمال بسیار مشکل می باشد و این حرکات پیشرفته نیاز به فرمان های مغز می باشد که از طریق پیام های عصبی به عضلات و اندام ها ارسال می کنند.
• دلیل مهم دیگری که باعث پیشرفت کند حرکات دست می باشد این است که افراد سکته مغزی در اغلب اوقات دست خود را بی حرکت نگه می دارند و چون حرکت دادن دست نیاز به انرژی و هماهنگی زیادی می باشد به خود زحمت چنین کاری را نمی دهند، ولی چونکه فرد سکته مغزی مجبور است هر از گاهی راه برود، از پای خود استفاده می کند و وزن اندازی به پا را انجام می دهد، همین وزن انداختن و حرکت دادن پا باعث پیشرفت سريعتر پا می باشد.
• دلیل دیگری که باعث عقب ماندن پیشرفت دست از پا می باشد این است که به دلیل عدم رعایت یکسری نکات ، درد هایی در شانه و مچ دست ایجاد می شود و همین درد شدید باعث می شود افراد سکته مغزی از حرکت دادن دست اجتناب کنند

موارد بالا تعدادی از دلایل اصلی عدم حرکت دست بعد از سکته مغزی می باشد.

دلیل درد شدید در شانه و مچ دست بیماران سکته مغزی چیست؟

بسیاری از مبتلایان به سکته مغزی از درد شانه و مچ دست و انگلشتان رنج می برند، این درد ها به تدریج ایجاد می شود و روز به روز بر درد آن افزوده می شود، این درد ها بیمار را عذاب می دهد و حرکت دادن دست را با مشکل مواجه می کنند.

درد دست دلایل متفاوتی دارد و همه ی این دلایل مهم را ذکر می کنیم.

• بسیاری افراد پس از سکته مغزی، بر روی دست مبتلا و آسیب دیده از سکته مغزی می خوابند،  همین خوابیدن به سمت دست مبتلا و زیر فشار بودن دست باعث ایجاد درد در دست و به خصوص شانه می شود.
• اغلب همراهان، وقتی که می خواهند بیمار خود را جابجا کنند و هنگام بلند کردن بیمار خود از دست مبتلا و درگیر فرد سکته مغزی می گیرند و با کشیدن دست مبتلا سعی در بلند کردن و جابجایی وی دارند، همین کشیدن دست باعث آسیب دیدگی و درد در شانه می شود و باعث نیمه در رفتگی مفصل شانه می شود.
• مسئله مهم دیگری که باعث درد دست می شود بلند کردن و پرتاب کردن دست به بالای سر می باشد،  در این حرکت مفاصل دست دچار کشش و جابجایی می شود و باعث بروز درد شانه می شود.
• عدم حرکت و ثابت ماندن طولانی مدت دست باعث خشکی مفاصل و عضلات دست می شود و به مرور زمان درد های شدیدی را در سرتاسر دست ايجاد می کند.

درمان درد شانه و دست در اثر سکته مغزی چیست؟

در وهله ی نخست از مواردی که در بالا ذکر کردیم و باعث درد دست و شانه می شود اجتناب کنند و اگر این کارها را انجام می دهند سريعا ترک شود، حرکات دادن مفاصل و موبیلیزیش مفاصل توسط کاردرمانگر باعث نرم تر شدن مفاصل و عضلات می شود و از درد شدید دست می کاهد،  هر چقدر که عضلات دست قوی باشد و حرکت دست مداوم انجام شود از شدت این درد ها کاسته می شود. تقویت عضلات دست که توسط فیزیوتراپیست انجام می شود باعث ثبات مفاصل دست می شود و از درد مفاصل جلوگیری می کند. همچنین ماساژ درمانی در سکته مغزی هم به نرم تر شدن و کاهش‌ درد دست و شانه کمک بسزایی می کند و ماساژ درمانی توسط متخصصان توانبخشی به همراهان و خود بیمار آموزش داده می شود.

و در آخر اینکه تلاش خود بیمار و حرکت و استفاده مداوم از دست  بعد از سکته مغزی باعث تقویت دست و کاهش درد آن می باشد، بنابراین بیماران باید تلاش کنند مداوم از دست خود استفاده کنند و از بی حرکتی طولانی مدت دست پرهیز کنند.

در رفتگی شانه در سکته مغزی چگونه درمان می شود؟

بعضی افراد سکته مغزی، به طور مکرر دچار در رفتگی شانه و نیمه در رفتگی می شوند. دليل اين در رفتگی مکرر، بی ثبات شدن مفصل شانه می باشد، مفصل شانه به این دلیل شل و ضعیف می شود که عضلات اطراف شانه، مفصل را ساپورت نمی کنند، چون عضلات ضعیف شده است مفصل بی ثبات می باشد و به راحتی دچار دررفتگی می شود.

برای درمان و جلوگیری از دررفتگی مفصل شانه، باید تمرینات تقویتی عضلات شانه‌ انجام شود تا عضلات به طور کامل شانه را ساپورت کنند. برای جا انداختن مفصل در رفته و نیمه در رفته باید از فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر کمک گرفت.

برگشت حرکت دست مستلزم توانبخشی تخصصی سکته مغزی می باشد، به دلیل پیچیده بودن حرکات دست نیاز به متخصص توانبخشی و با تجربه در این زمینه می باشد. تمرينات بازگشت حرکات دست و انجام حرکات ظریف نیازمند تمرینات تخصصی می باشد. برای دریافت خدمات توانبخشی تخصصی سکته مغزی و توانبخشی تخصصی دست بعد از سکته مغزی شامل: کاردرمانی درمنزل و فیزیوتراپی در منزل، با مجموعه توانبخشی سکته مغزی نشاط  در ارتباط باشید.