مشکلات غذا خوردن و بلع در سکته مغزی در برخی بیماران سکته مغزی رخ می دهد و شدت های متفاوتی از مشکلات بلعیدن در بیماران سکته مغزی وجود دارد. اصولا مشکلات جویدن و بلعیدن غذا در بیمارانی نمایان می شود که سکته مغزی در سمت چپ مغز داشته اند و باعث شده است که درگیری و همی پلژی در سمت راست آنها ایجاد شود. در اغلب موارد مشکلات غذا خوردن و بلعیدن در سکته مغزی همراه با مشکلات گفتاری و تکلم در سکته مغزی می باشد و در اثر آسیب عضلات دهانی و گلو، هر دو عملکرد مختل می شود.

سکته مغزی یا CVA باعث اختلالات عمکردی و رفتاری در افراد می شود و در برخی موارد ممکن است سکته مغزی صدمات شدیدی را به افراد وارد کند و زندگی آنها را به مخاطره بیندازد. ممکن است همراه با مشکلات بلع و گفتار بعد از سکته مغزی، عملکرد تنفسی و عضلات تنفسی نیز دچار اختلال شود و در این صورت می بایست دستگاه اکسیژن به بیمار سکته مغزی متصل باشد تا سطح اکسیژن خون بیمار سکته مغزی کاهش پیدا نکند.

شدت مشکلات غذا خوردن و بلع در سکته مغزی در افراد متفاوت است و بستگی به شدت سکته مغزی و شدت درگیری عضلات مسئول جویدن و بلعیدن دارد. بعضی افراد بعد از سکته مغزی توانایی بلعیدن غذا های مایع و سوپ را دارند و حتی آب را هم می توانند بنوشند و هر از گاهی ممکن است در گلو پریدگی و سرفه به هنگام غذا خوردن داشته باشند و این مشکلات خفیف به مرور  و به کمک گفتاردرمانی سکته مغزی درمان و برطرف می شود. اما در بعضی بیماران سکته مغزی هیچگونه عمل بلع و جویدن وجود ندارد و در این افراد از طریق لوله ها و تیوپ هایی که از طریق بینی به معده وصل است غذاهای آبکی و روان داده می شود. در بر خی بیماران که شدت درگیری بالا می باشد و دستگاه اکسیژن نیز به آنها متصل است، از طریق گلو و نزدیک سینه لوله ها را وارد مری و معده می کنند و از این طریق به بیماران سکته مغزی غذا می دهند.

برای اینکه عمل بلعیدن انجام شود می بایست عضلات دهانی و گلو به صورت هماهنگ فعالیت کنند و فک و دندان ها حرکت کنند و عمل جویدن غذا انجام شود و به کمک زبان و عضلات دهانی غذا به سمت گلو هدایت شود و به کمک حرکت هماهنگ عضلات گلو غذا بلعیده شود و وارد معده شود تا عمل هضم و گوارش غذا انجام شود. همه ی این عملکرد ها نیازمند حرکت و هماهنگی عضلات دهانی و گلو دارد و کار بسیار پیچیده ای می باشد و نیازمند فرمان ها و پردازش مغز می باشد. در اثر سکته مغزی ممکن است منطقه ی مربوط به پردازش و کنترل عملکرد جویدن و بلعیدن غذا در مغز آسیب ببیند و مشکلات غذا خوردن و بلع در سکته مغزی ایجاد شود.

درمان مشکلات غذا خوردن و بلع در سکته مغزی

اختلالات بلعیدن و اختلالات غذا خوردن در سکته مغزی به کمک گفتاردرمانی درمان می شود و گفتاردرمانگر با متدهای درمانی و تجهیزات درمانی بخصوص به بهبود عمل جویدن و بلعیدن در بیماران سکته مغزی کمک می کند. بیمارانی که مشکلات بلع و غذا خوردن دارند می بایست از روزهای اول سکته مغزی گفتاردرمانی را انجام دهند تا این مشکلات را سریع تر درمان کنند. در صورت عدم درمان به موقع این مشکلات تشدید می شوند و در صورت ادامه دار بودن مشکلات غذا خوردن، بیماران سکته مغزی دچار سوتغذیه و ضعف می شوند. برای درمان و بهبودی پس از سکته مغزی نیاز است تا رژِیم غذایی بعد از سکته مغزی رعایت شود تا تمام مواد مغذی به بدن بیمار سکته مغزی برسد تا بتواند ناتوانی های عملکردی و حرکتی سکته مغزی را برطرف کند.

به بیمارانی که از طریق تیوپ ها یا گاواژ غذا داده می شود، الویت این می باشد که عمل جویدن و بلعیدن را در آنها به کمک گفتاردرمانی ایجاد شود تا  گاواژ از آنها گرفته شود.بعد از اینکه گاباژ از بیمار سکته مغزی گرفته شد کم کم از غذاهای آسان بلع همانند غذاهای آبکی و روان شروع می شود و بعد از اینکه بیمار سکته مغزی در خوردن و بلعیدن غذاهای ابکی و روان مهارت پیدا کرد، کم کم به بیمار سکته مغزی آموزش داده می شود که جویدن غذا ها را شروع کند.

گفتاردرمانی کمک می کند تا قدرت عضلات دهانی و گلو افزایش پیدا کند و همچنین هماهنگی بین عضلات افزایش پیدا کند تا عمل جویدن و بلعیدن غذا به درستی انجام شود. برای آن دسته از بیمارانی که توانایی حرکت ندارند و جابجایی سخت می باشد، گفتاردرمانی در منزل مناسب می باشد تا هر چه سریعتر درمان ها انجام شود و مشکلات غذا خوردن و بلع در سکته مغزی زودتر برطرف و درمان شود.