مشکلات بلع و گفتار بعد از سکته مغزی در برخی از افراد رخ می دهد. سکته مغزی از جنبه های مختلف فرد را تحت‌ تاثیر قرار می دهد و باعث بروز یکسری مشکلات و ناتوانی ها در افراد می شود. سکته مغزی در اثر قطع جریان خون به مغز ایجاد می شود. دلیل این عدم خونرسانی می تواند لخته خونی در مسیر خونرسانی و تغذیه کننده مغز و یا پارگی رگ خونی در مغز باشد.
با قطع خونرسانی به یک منطقه از مغز، آن ناحیه دچار کمبود مواد مغذی و اکسیژن می شود و سلول های مغزی دچار آسیب می شوند. بسته به اینکه به کدام نواحی از مغز خونرسانی انجام نشده است، علائم و عوارض سکته مغزی می تواند متفاوت باشد.

یکی از علائم و اختلالات ناگواری که بعد از سکته مغزی بروز می کند، اختلالات بلعیدن و اختلالات گفتاری در افراد می باشد.

دلیل اختلالات گفتاری و بلع در سکته مغزی چیست؟

همانطور که می دانیم، هر بخش از مغز مسئول وظیفه خاصی می باشد و در صورت آسیب آن ناحیه، عملکرد مربوطه دچار اختلال می شود.

بعد از سکته مغزی و آسیب بخش مربوط به مهارت‌های گفتاری و تکلم و غذا خوردن، این اعمال دچار مشکل می شوند. بسته به اینکه شدت این آسیب در اثر سکته مغزی چقدر باشد، درجاتی مختلفی از اختلالات گفتاری و تکلم در افراد ظاهر می شود. در اکثر افراد، پس از سکته مغزی سمت چپ مغز ، اختلالات گفتاری و بلع ایجاد می شود، چونکه سمت چپ مغز، مسئول تکلم و بلعیدن می باشد.

بهبود گفتار و بلعیدن بیمار چقدر زمان می برد؟

مشکلات گفتاری و عدم تکلم در بیماران سکته مغزی می تواند بسیار آزار دهنده باشد و خود فرد و اطرافیان در برقرای ارتباط با همدیگر دچار مشکل می شوند.

ناتوانی در صحبت‌ کردن و اینکه بیمار نتواند خواسته‌ های خود را بیان کند، بیمار سکته مغزی را عذاب می دهد و به مرور باعث عصبانیت و افسردگی در افراد سکته مغزی می شود. همچنین خانواده بیمار سکته مغزی نیز در فهميدن خواسته های بیمار و اینکه چیزی را بیان می کند عاجز می باشند.

یکی دیگر از مشکلاتی که همراه مشکلات گفتاری ایجاد می شود، مشکلات بلعیدن و غذا خوردن می باشد، در بیماری که توانایی غذا خوردن ندارد در روز های اولیه پس از سکته مغزی، از تویوپ هایی استفاده می شود که از راه بینی رد می شود و به مری متصل می شود و از این طریق به بیمار سکته مغزی غذا داده می شود. وجود این تویوپ ها و شلنگ ها برای بیمار آزار دهنده می باشد و بسیاری از غذا هارا نمی توان به بیمار داد و همراهان بیمار مجبورند غذا ها را به شکل مایعات به بیمار بدهند.

زمان برگشت تکلم در سکته مغزی، بستگی به شدت آسیب وارده به مغز و شدت اختلالات تکلم و غذا خوردن بیمار دارد.

یکی ديگر از فاکتورهای های مهم در بهبود مشکلات گفتاری و بلع، شروع به موقع گفتاردرمانی سکته مغزی می باشد، بیماران هر چه سريعتر توسط گفتاردرمانگر ارزیابی شوند و مداخلات گفتاردرمانی هر چه سریعتر انجام شود زمان بهبودی نیز کوتاه تر خواهد بود.

در اکثرا افراد مشکل غذا خوردن در هفته‌های اول برطرف می شود. بیمارانی که اختلالات گفتاری کم تا متوسط را دارند در چند ماهه اول با انجام گفتار درمانی سکته مغزی، گفتار خود را به دست می آورند.

چرا مشکلات گفتاری و بلع در سکته مغزی ایجاد می شود؟

پس از وقوع سکته مغزی و آسیب به منطقه مسئول گفتار و بلع، هماهنگی و حرکت عضلات گلو و زبان از بین می رود و در نتیجه مشکلات گفتاری و بلع ایجاد می شود. در یک سری افراد فرمان های لازم برای گفتار صادر نمی شود و یکسری از افراد قادر به یاد آوردن کلمات برای صحبت کردن ندارند، در بعضی افراد عضلات دهان و گلو هماهنگی و حرکت جهت صحبت کردن را ندارند . بعضی بیمارن قادر به درک گفتار طرف مقابل نیستند.انواع مشکلات گفتاری می توانند متفاوت باشند.

دلیل ایجاد مشکل غذا خوردن در افراد مبتلا به سکته مغزی نیز عدم حرکت و هماهنگی عضلات مسئول بلع و گفتار می باشد و دلیل همه اینها عدم ارسال فرمان درست از مغز می باشد.

آیا مشکلات گفتاری و غذا خوردن بیماران سکته مغزی درمان می شود؟

در بسياری از بیماران مبتلا به سکته مغزی و با انجام به موقع مداخلات گفتاردرمانی در منزل، مشکلات گفتاری و بلع افراد درمان می شود. البته شدت آسیب وارده به ناحيه مربوطه در مغز و شدت علائم گفتاری و بلع در افراد سکته مغزی در طول مدت زمان درمان سکته مغزی تاثیر گذار می باشد.

برای درمان اختلالات گفتاری و بلع در سکته مغزی، نیاز به همکاری و صبوری بیمار دارد و اینکه بیمار باید مرتب تمرینات گفتاردرمانی سکته مغزی را انجام دهد، همچنین کمک و یاری خانواده و همراهان بیمار نیز در این امر موثر است.

تمرینات گفتاردرمانی

گفتاردرمانگر با توجه به تخصصی که در این زمینه دارد، اول بیمار سکته مغزی را از نظر گفتاری و بلع مورد ارزیابی قرار می دهد. سپس بسته به اینکه شدت اختلالات گفتاری و بلع بیمار در چه سطحی قرار دارد پلن و برنامه های گفتاردرمانی برای درمان بیمار سکته مغزی را می چیند.با پیشرفت بیمار و گذر بیمار از مرحله، تمرینات گفتاردرمانی متفاوت می‌باشد.

تمرینات گفتاردرمانی سکته مغزی شامل، ماساژ ها و تحریکات عضلات مربوط به گفتار، آموزش ادای صحیح کلمات، شروع غذا دادن به بیمار از غذا هایی که به راحتی قابل بلعیدن هستند، کمک به آوا سازی بیمار، خارج سازی ترشحات گیر کرده در گلو که می تواند سلامت بیمار را به خطر بیندازد و یکسری آموزش ها به همراهان بیمار و .. می باشد.

کلینیک جامع توانبخشی سکته مغزی نشاط با ارائه خدمات گفتاردرمانی سکته مغزی در منزل، آماده درمان بیماران سکته مغزی با مشکلات گفتاری و بلعیدن می باشد. همکاران گفتاردرمانگر مجموعه توانبخشی سکته مغزی نشاط، با تجربه فراوانی که در زمینه درمان مشکات گفتاری بیماران سکته مغزی دارند، در روند بهبودی گفتار و بلع بیماران سکته مغزی نقش مهمی را ایفا می کنند. جهت دریافت خدمات گفتاردرمانی سکته مغزی در منزل و دریافت مشاوره در این زمینه، با ما در تماس باشید.